به فکر راه‌اندازی کسب‌وکار خودتان هستید؟ اگر اینطور است باید درباره اقدامات لازم و مراحل پیش رو بدانید. در این راستا چک لیست راه اندازی استارتاپ کمک‌تان می‌کند. با این لیست می‌توانید قبل از شروع درباره مسیر بدانید و مطمئن شوید که مراحل را به درستی طی می‌کنید.
ما در این مقاله، قدم‌های لازم از ایده تا رشد استارتاپ را در قالب ۱۲ مورد برایتان توضیح داده‌ایم. برویم تا با این موارد آشنا شویم.
چرا باید از چک لیست راه اندازی استارتاپ استفاده کنید؟
قبل از هر چیزی بهتر است بدانیم که چرا چک لیست راه اندازی استارتاپ به دردمان می‌خورد. به عنوان کسی که تازه مسیر کارآفرین شدن را در پیش گرفته، احتمالا برای ایده و برنامه‌هایتان اشتیاق زیادی دارید. این مساله گاهی موجب می‌شود که مراحل لازم برای آماده‌سازی را نادیده بگیرید. عجله و تجربه کم در راه‌اندازی استارتاپ، ممکن است مشکلات و خطراتی برای کسب‌وکار شما ایجاد کند. با چک لیست راه اندازی استارتاپ می‌توانید اطمینان خاطر بیشتری داشته باشید و از همان مراحل اولیه، اصولی پیش بروید.
- چک لیست به شما کمک می‌کند منظم و سامان‌دهی‌شده پیش بروید.
- می‌توانید مطمئن باشید که در مسیر درست قرار دارید.
- کمبود منابع و مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی می‌کنید.
- در وقت و هزینه شما صرفه‌جویی می‌شود و دنبال مسیرهای غلط نمی‌روید.
۱۲ مرحله در چک لیست راه اندازی استارتاپ
ما تلاش کردیم در تهیه چک لیست علاوه بر جامع بودن، به جزئیات هم توجه کنیم. در منابع مختلف ممکن است مراحل راه‌اندازی متفاوتی ببینید. شرکت‌ها و کارآفرینان سرشناس بنابر تجربه خود مراحل راه‌اندازی را توصیه کرده‌اند. به همین دلیل تفاوت در ترتیب یا موارد چک لیست طبیعی است.
برای کارایی بیشتر توصیه می‌کنیم چک لیست‌ها را با شرایط کسب‌وکار خودتان تطبیق بدهید. اگر در صنعت یا نوع فعالیت شما اقدام خاصی لازم است آن را به لیست اضافه کرده و سپس استفاده کنید.
-
پیدا کردن ایده
هسته اولیه استارتاپ ایده آن است. ممکن است در ذهن خودتان به یک ایده منحصر رسیده باشید که عالی است. در غیراین‌صورت می‌توانید از منابع مختلف برای ایده‌یابی کمک بگیرید. با سرچ «بهترین ایده‌های استارتاپی» در اینترنت می‌توانید به لیست‌های متنوعی برسید. علاوه بر جستجوی وب، به بازار توجه کنید. چه نیازهای حل نشده‌ای وجود دارد؟ کاربران چه نقطه درد و مشکلات حل نشده‌ای دارند؟
یک راه دیگر بررسی استارتاپ‌های موفق خارجی است. با تحقیق در این زمینه می‌توانید ایده‌های موفق را در داخل کشور اجرایی کنید.
-
اعتبارسنجی ایده
احتمالا بعد از گذراندن مرحله قبل به چند ایده منتخب برسید. حالا باید ایده‌ها را بسنجید تا بهترین آن را برای راه‌اندازی بیزنس انتخاب کنید. برای اعتبارسنجی به موارد زیر توجه کنید:
- مطمئن شوید که ایده یک مشکل واقعی را از بازار حل می‌کند و مخاطب کافی دارد.
- قابلیت درآمدزایی از ایده را بررسی کنید.
- چک کنید که آیا واقعا این ایده می‌تواند مشکل کاربر را حل کند؟
- اندازه بازار را بررسی کنید، مخاطب هدف را مشخص کنید.
- فعالیت رقبا حول این ایده را بررسی کنید. چطور می‌توانید از آن‌ها متمایز باشید؟
- اشتیاق و انگیزه خودتان را درنظر بگیرید. آیا به راه‌اندازی کسب‌وکار با این ایده علاقه دارید؟
-
تحقیق و بررسی
بعد از پیدا کردن و اعتبارسنجی ایده، تحقیق و بررسی بیشتری روی آن انجام دهید. تحقیقات کمک می‌کند تا جای ممکن از پتانسیل موفق شدن ایده مطلع شوید. به این منظور می‌توانید از سایت‌های آماری، فعالیت رقبا، مصاحبه با مخاطبان، طراحی پرسشنامه و…کمک بگیرید. حتی می‌توانید برای گرفتن اطلاعات به سازمان‌های مرتبط مراجعه کنید.
توصیه می‌کنیم در همین مراحل ابتدایی به پروداکت مارکت فیت فکر کنید. اینکه آیا برای محصول یا خدمات شما نیازی در بازار وجود دارد؟ نبود pmf یکی از دلایل رایج شکست است و حدود ۴۲% از استارتاپ‌ها به دلیل عدم نیاز در بازار شکست می‌خورند. (برای آشنایی با مفهوم پروداکت مارکت فیت به مقاله قبلی وبلاگ فزایش سر بزنید)
-
انتخاب نام تجاری
برای انتخاب نام می‌توانید از تکنیک‌های خلاقیت مثل طوفان فکری استفاده کنید. از دوستان و آشنایان نظرخواهی کنید و تمام ایده‌ها را یادداشت کنید. توجه کنید که نام انتخابی شما:
- مناسب فعالیت و نوع برند شما باشد.
- برای مخاطب جذاب و گیرا باشد.
- شامل توهین به ملیت، اقوام و گروه‌ها نشود.
- آینده‌نگرانه باشد و در ذهن بماند.
- دامنه اینترنتی آن اشغال نشده باشد.
-
ثبت استارتاپ
با ثبت ایده و استارتاپ خود می‌توانید به طور قانونی فعالیت داشته باشید. برای خیلی از فعالیت‌های تجاری، طی کردن مرحله ثبت لازم است. پس توصیه می‌کنیم این مرحله را به تعویق نیاندازید و با آماده کردن مدارک لازم نسبت به ثبت شرکت اقدام کنید. برای ثبت برند و گرفتن مجوزهای لازم، مراحل حقوقی متعددی وجود دارد. اگر تجربه کافی در این زمینه ندارید بهتر است از یک مشاور حقوقی کمک بگیرید. با مشاوره تخصصی از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری می‌شود.
همچنین اگر به شراکت فکر می‌کنید توصیه می‌کنیم مقاله نکات انتخاب شریک تجاری را مطالعه کنید.
-
تهیه بیزنس پلن
بیزنس پلن یا طرح کسب‌وکار کمک می‌کند اهداف و انتظارات خود را شفاف کنید و نقشه راه استارتاپ را ارائه دهید. به علاوه وجود بیزنس پلن برای جذب سرمایه‌گذار یا وام تجاری ضروری است. پس از این مرحله عبور نکنید و حتما زمان کافی برای آن بگذارید. بسته به پیچیدگی کسب‌وکار شما، طرح ممکن است شامل یک یا دو صفحه باشد، یا اینکه اسناد طولانی و اطلاعات را دربربگیرد. به طور کلی بیزنس پلن معمولا شامل موارد زیر است:
- معرفی کسب‌وکار شما، چشم‌انداز، ماموریت، ارزش‌ها
- اعضای هیئت مدیره
- شرح مشکل و ایده و راه‌حلی که برای آن دارید
- اهداف کوتاه مدت و بلند مدت بیزنس
- تحقیقات بازار شامل رقبا، مخاطبان
- معرفی محصول یا خدمات
- مدل درآمدزایی، قیمت‌گذاری
- برنامه توزیع و ترویج
- معرفی تیم
- اطلاعات مالی
-
پیش‌بینی‌های مالی و تامین سرمایه
با بررسی اهداف کوتاه و بلند مدت، باید بودجه موردنیاز برای راه‌اندازی و فعالیت استارتاپ را تخمین بزنید. در برنامه مالی تمام هزینه‌های راه‌اندازی و عملیات را محاسبه کنید. همچنین نگاهی به پیش‌بینی جریان نقدینگی و صورت‌های مالی داشته باشید.
بعد از محاسبه حدودی بودجه، می‌توانید از روش‌های تامین مالی استفاده کنید. پس‌انداز شخصی، قرض از خانواده و آشنایان، وام بانکی، شتاب‌دهنده‌ها و جذب سرمایه‌گذار از روش‌های تامین بودجه استارتاپ هستند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقاله ۷ روش تامین مالی و جذب سرمایه برای استارتاپ مراجعه کنید.
-
آماده‌سازی تجهیزات و فضای کاری
قبل از تشکیل تیم باید فضای کاری کارکنان را آماده کنید. برای شروع بهتر است هزینه بالایی روی اجاره فضا نگذارید و با یک دفتر کوچک شروع کنید. یا اینکه از گزینه‌ای مثل فضای کار اشتراکی استفاده کنید. در کنار فضای کار تجهیزات اداری و زیرساخت فنی موردنیاز را نیز تهیه کنید.
به فضای مجازی هم توجه داشته باشید و هرچه سریعتر دامنه با نام برندتان را خریداری کنید. همچنین در شبکه‌های اجتماعی پروفایل با نام برند را بسازید.
-
تشکیل تیم
بررسی کنید که برای کسب‌وکار شما چه تخصص‌هایی موردنیاز است. معمولا در تیم اولیه به نیروهایی با تخصص مالی، مارکتینگ و فروش، فنی و برنامه‌نویسی، پشتیبانی، تامین و عملیات نیاز دارید. بعد از نوشتن شرح شغلی موردنیاز، استخدام را آغاز کنید. در صورت تمایل می‌توانید به جای استخدام افراد، بخشی از کارها را برون‌سپاری کنید.
-
کار روی محصول یا خدمات
وقت آن رسیده که ایده خودتان را به یک محصول یا خدمات قابل فروش تبدیل کنید. به کمک تیم خود و با آگاهی عمیق از مخاطبان، کار روی محصول را آغاز کنید. روی نمونه اولیه و mvp کار کنید، طراحی ui/ux را در نظر بگیرید، محصول را ارائه دهید و نهایتا فیدبک کاربر و داده‌ها را دریافت کنید.
-
پلن بازاریابی و فروش و برندینگ
بازاریابی و فروش بخشی است که باید حتما به آن فکر کنید. حتی بهترین ایده هم بدون بازاریابی و توزیع درست موفق نخواهد شد. در این مرحله برنامه توزیع، بازاریابی، فروش و برندینگ شرکت را طراحی کنید. مراحل زیر از اقدامات کلیدی در این راستا هستند:
- تهیه گایدلاین‌های برند
- طراحی هویت بصری
- امکان سفارش آنلاین
- تکمیل صفحات سایت
- راه‌اندازی بلاگ و سوشال مدیا
- کار روی قیف بازاریابی
- راه‌اندازی CRM و زیرساخت فروش
- انتخاب کانال‌های توزیع
- جذب لید و مخاطب جدید
-
رشد و توسعه کسب‌وکار
بعد از مشخص شدن بازار، محصول و درآمدزایی پروداکت مارکت فیت اتفاق می‌افتد. بعد از این نقطه، استارتاپ باید رشد کند و تبدیل به اسکیل آپ بشود. از آنجایی که رقابت در بازار بالا است، ممکن است رقیب زودتر از شما مدل را اجرا کند و بازار را بگیرد. به همین دلیل برای موفقیت و بقا نیاز دارید بعد از PMF رشد کنید و از مرحله استارتاپ به سمت رشد و توسعه و بزرگ کردن بیزنس پیش بروید.
در این مرحله باید برای ادامه مسیر و اهداف توسعه برنامه‌ریزی کنید. به علاوه احتمالا باید برای جذب سرمایه موردنیاز رشد هم اقدام کنید. مقالات مرتبط با توسعه کسب‌وکار را می‌توانید از این لینک‌ها مطالعه کنید:
۵ توصیه نهایی
هیچ کسب‌وکاری یک شبه موفق نمی‌شود. بنابراین به عنوان یک کارآفرین آماده باشید که یک مسیر سخت و پرچالش، اما ارزشمند را آغاز کنید. برای برنامه‌ریزی و مرور قدم‌های لازم زمان کافی را اختصاص دهید تا مطمئن شوید در مسیر درستی حرکت می‌کنید.
- از شروع کردن نترسید. قدم اول معمولا سخت‌ترین کار است اما به این فکر کنید که استارتاپ‌های بزرگ دنیا هم روزی از همین نقطه شروع کردند.
- اگر به تازگی پا در مسیر کارآفرینی گذاشته‌اید، احتمالا ابتدای کار سوالات و چالش‌های زیادی دارید. حتما کمک گرفتن از مشاوران، منتورها و کوچ‌ها را درنظر بگیرید.
- در مراحل اولیه استارتاپ با کمترین هزینه پیش بروید. سعی کنید تا رسیدن به پروداکت مارکت فیت هزینه‌ها را کاهش دهید و از روش‌هایی مثل دورکاری، فضای کار اشتراکی و… استفاده کنید.
- در صورت نیاز گزینه‌های مثل شراکت را بررسی کنید. وجود یک همراه علاوه بر تقسیم وظایف، ریسک کار را هم تقسیم می‌کند و از فشار زیاد روی شما کاسته می‌شود.
- محصول و خدمات را برای مخاطب طراحی کنید، نه برای خودتان. در مورد بازار هدف به حدس و گمان بسنده نکنید و اطلاعات شفاف و دقیق کسب کنید. با مشتریان بالقوه خود صحبت کنید، هر چه باشد قرار است خدمات را به آن‌ها ارائه بدهید.
اگر برای راه‌اندازی استارتاپ، جذب سرمایه، رشد و اسکیل آپ به کمک مشاوران باتجربه نیاز داشتید، کافی است فرم درخواست مشاوره را ارسال کنید. به یادگیری، رشد و هدایت کسب‌وکارتان ادامه دهید و موفق باشید.
